Bài 43: Trao đổi vật chất trong hệ sinh thái

Lý thuyết Bài 43

I. TRAO ĐỔI VẬT CHẤT TRONG QUẦN XÃ SINH VẬT 1. Chuỗi thức ăn - Là một dãy gồm nhiều loài sinh vật có quan hệ dinh dưỡng với nhau và mỗi loài là một mắc xích của chuỗi. Trong một chuỗi, một mắt xích vừa có nguồn thức ăn là mắt xích phía trước vừa là nguồn thức ăn của mắt xích phía sau. - Có 2 loại chuỗi thức ăn: + Chuỗi thức ăn mở đầu bằng cây xanh à động vật ăn thực vật à động vật ăn động vật. Ví dụ: Cỏ → Châu Chấu → Ếch →Rắn → Đại bàng → Sinh vật phân giải. + Chuỗi thức ăn mở đầu bằng chất hữu cơ bị phân giải. Ví dụ: Mùn → ấu trùng ăn mùn → sâu họ ản thịt → cá → sinh vật phân giải.

2. Lưới thức ăn

- Mỗi loài trong quần xã thường là mắt xích của nhiều chuỗi thức ăn. Các chuỗi thức ăn có nhiều mắt xích chung tạo thành lưới thức ăn. - Quần xã càng đa dạng → lưới thức ăn càng phức tạp.

3. Bậc dinh dưỡng

- Trong 1 lưới thức ăn tất cả các loài có cùng mức dinh dưỡng hợp thành bậc dinh dưỡng. Có nhiều bậc dinh dưỡng: + Bậc dinh dưỡng cấp 1: là các sinh vật sản xuất, bao gồm các sinh vật có khả năng tổng hợp chất hữu cơ từ chất vô cơ của môi trường. + Bậc dinh dưỡng cấp 2: là các sinh vật tiêu thụ bậc 1 bao gồm các động vật ăn sinh vật sản xuất. + Bậc dinh dưỡng cấp 3: là các sinh vật tiêu thụ bậc 2 bao gồm các động vật ăn thịt, chúng ăn sinh vật tiêu thụ bậc 1. + Bậc cuối cùng là bậc dinh dưỡng cao cấp nhất. Là sinh vật ăn sinh vật tiêu thụ bậc 1,2,3 … II. THÁP SINH THÁI 1. Định nghĩa - Là độ lớn của các bậc dinh dưỡng được xác định bằng số lượng cá thể, sinh khối hay năng lượng ở mỗi bậc dinh dưỡng. 2. Phân loại - Có 3 loại tháp sinh thái: + Tháp số lượng: được xây dựng trên số lượng cá thể sinh vật ở mỗi bậc dinh dưỡng. + Tháp sinh khối: được xây dựng dựa trên khối lượng tổng số của tất cả các sinh vật trên 1 đơn vị diện tích hay thể tích ở mỗi bậc dinh dưỡng. + Tháp năng lượng: là hoàn thiện nhất, được xây dựng trên số năng lượng được tích luỹ trên 1 đơn vị diện tích hay thể tích trong 1 đơn vị thời gian ở mỗi bậc dinh dưỡng.

Trả lời câu hỏi Sinh 12 Bài 43 trang 193: 

Hãy ghi chú tên các bậc dinh dưỡng thay cho các chữ a, b, c,…. Trong hình 43.2. Lời giải: Các bậc dinh dưỡng của một quần xã sinh vật: (a): Bậc dinh dưỡng cấp 1. (b): Bậc dinh dưỡng cấp 2. (c): Bậc dinh dưỡng cấp 3. (d) Bậc dinh dưỡng cấp 4. (e) Bậc dinh dưỡng cấp 5.

Bài 1 (trang 194 SGK Sinh học 12): 

Thế nào là chuỗi và lưới thức ăn? Cho ví dụ minh hoạ về 2 chuỗi thức ăn. Lời giải: - Một chuỗi thức ăn gồm nhiều loài có quan hệ dinh dưỡng với nhau và mỗi loài là một mắt xích của chuỗi. - Trong một lưới thức ăn một loài sinh vật không phải chỉ tham gia vào một chuỗi thức ăn mà còn tham gia đồng thời vào các chuỗi thức ăn khác, hình thành nên nhiều mắt xích chung. Tất cả các chuỗi thức ăn với nhiều mắt xích chung hợp thành một lưới thức ăn. - Ví dụ về hai loại chuỗi thức ăn: Chuỗi thức ăn được mở đầu bằng sinh vật tự dưỡng, sau đó đến động vật ăn sinh vật tự dưỡng và tiếp nữa là các loài động vật ăn động vật. Ví dụ, cây ngô → sâu ăn lá ngô → nhái → rắn hổ mang → diều hâu. Chuỗi thức ăn mở đầu b

Bài 2 (trang 194 SGK Sinh học 12): 

Cho ví dụ về các bậc dinh dưỡng của 1 quần xã tự nhiên và 1 quần xã nhân tạo. Lời giải: * Ví dụ về các bậc dinh dưỡng của một quần xã tự nhiên (quần xã đồng cỏ): - Sinh vật sản xuất: cây cỏ, cây bụi - Sinh vật tiêu thụ bậc 1: sâu ăn lá cây, rệp, chuột - Sinh vật tiêu thụ bậc 2: chim sâu, rắn - Sinh vật tiêu thụ bậc cao nhất: diều hâu - Sinh vật phân giải: vi khuẩn, nấm, mối, giun đất * Ví dụ về các bậc dinh dưỡng của 1 quần xã tự nhiên (quần xã suối): - Sinh vật sản xuất: tảo lục, tảo silic, thuỷ tức - Sinh vật tiêu thụ bậc 1: muỗi nước, tôm, cá. - Sinh vật tiêu thụ bậc 2: nhện nước, cá quả - Sinh vật phân giải: vi khuẩn, giun - Chất hữu cơ từ ngoài theo dòng suối: các mẩu lá cây, cành cây, rác,… * Ví dụ về bậc dinh dưỡng quần xã nhân tạo (quần xã đồng lúa): - Sinh vật sản xuất: cây lúa - Sinh vật tiêu thụ bậc 1: sâu đục thân lúa, rệp, chuột - Sinh vật tiêu thụ bậc 2: chim sâu, rắn - Sinh vật tiêu thụ bậc cao nhất: diều hâu - Sinh vật phân giải: vi khuẩn, nấm, mối, giun đất ằng sinh vật phân giải, sau đến các loài động vật ăn thịt. Ví dụ, lá, cành cây khô, mục nát → mối → nhện → thằn lằn.

Bài 3 (trang 194 SGK Sinh học 12): 

Phân biệt ba loại tháp sinh thái. Lời giải: * Ba loại tháp sinh thái: - Tháp số lượng được xây dựng dựa trên số lượng cá thể sinh vật ở mỗi bậc dinh dưỡng. - Tháp sinh khối xây dựng dựa trên khối lượng tổng số của tất cả các sinh vật trên một đơn vị diện tích hay thể tích ở mỗi bậc dinh dưỡng. - Tháp năng lượng được xây dựng dựa trên số năng lượng được tích luỹ trên một đơn vị diện tích hay thể tích, trong một đơn vị thời gian ở mỗi bậc dinh dưỡng. * Mỗi loại tháp có ưu điểm và nhược điểm: - Tháp số lượng dễ xây dựng song ít có giá trị vì kích thước cá thể cũng như chất sống cấu tạo nên các loài của các bậc dinh dưỡng khác nhau, không đồng nhất, nên việc so sánh không chính xác. - Tháp sinh khối có giá trị cao hơn tháp số lượng. Do mỗi bậc dinh dưỡng đều được biểu thị bằng số lượng chất sống, nên phần nào có thể so sánh được các bậc dinh dưỡng với nhau. Tuy nhiên, tháp sinh khối cũng có nhiều nhược điểm: Thành phần hoá học và giá trị năng lượng của chất sống trong các bậc dinh dưỡng là khác nhau. Tháp sinh khối không chú ý tới yếu tố thời gian trong việc tích luỹ sinh khối ở mỗi bậc dinh dưỡng. - Tháp năng lượng là loại tháp hoàn thiện nhất. Tuy nhiên, xây dựng tháp năng lượng khá phức tạp, đòi hỏi nhiều công sức, thời gian.

Bài 4 (trang 194 SGK Sinh học 12):

Hãy chọn phương án trả lời đúng. Quan sát một tháp sinh khối, chúng ta có thể biết được những thông tin nào sau đây? a) Các loài trong chuỗi và lưới thức ăn. b) Năng suất của sinh vật ở mỗi bậc dinh dưỡng. c) Mức độ dinh dưỡng ở từng bậc và toàn bộ quần xã. d) Quan hệ giữa các loài trong quần xã. Lời giải: Đáp án: c.

Trắc nghiệm Bài 43 

Câu 1: Chuỗi thức ăn là ?

1. Là một dãy gồm nhiều loài sinh vật có quan hệ dinh dưỡng với nhau.
2. Là một dãy gồm nhiều loài sinh vật có cùng nơi ở với nhau
3. Là một dãy gồm nhiều loài sinh vật có cùng nguồn thức ăn với nhau
4. Là một dãy gồm nhiều loài sinh vật không cùng nguồn thức ăn với nhau

Đáp án: Chuỗi thức ăn là một dãy gồm nhiều loài sinh vật có quan hệ dinh dưỡng với nhau. Đáp án cần chọn là: A Câu 2: Chuỗi thức ăn là một dãy gồm nhiều loài sinh vật có quan hệ?

1. cùng nơi ở với nhau
2. sinh sản với nhau
3. cạnh tranh với nhau..
4. dinh dưỡng với nhau

Đáp án: Chuỗi thức ăn là một dãy gồm nhiều loài sinh vật có quan hệ dinh dưỡng với nhau. Đáp án cần chọn là: D Câu 3:Phát biểu nào sau đây là đúng khi nói về chuỗi thức ăn và lưới thức ăn trong quần xã sinh vật ?

1. Trong một quần xã sinh vật, mỗi loài chỉ có thể tham gia vào một chuỗi thức ăn nhất định
2. Trong một lưới thức ăn, một sinh vật tiêu thụ có thể được xếp vào nhiều bậc dinh dưỡng khác nhau
3. Trong một lưới thức ăn, mỗi bậc dinh dưỡng thường chỉ có một loài sinh vật
4. Quần xã càng đa dạng về thành phần loài, thì lưới thức ăn càng đơn giản.

Đáp án: A sai, trong 1 quần xã, mỗi loài có thể ăn nhiều loài sinh vật và bị nhiều loài sinh vật ăn ↔ tham gia nhiều chuỗi thức ăn C sai, mỗi bậc dinh dưỡng có nhiều loài khác nhau D sai, quần xã càng đa dạng về thành phần loài thì lưới thức ăn càng phức tạp Đáp án cần chọn là: B Câu 4: Ý nào dưới đây mô tả về chuỗi thức ăn là không đúng?

1. Chuỗi thức ăn thường không bao gồm quá 7 loài sinh vật.
2. Năng lượng qua các bậc dinh dưỡng giảm nhanh
3. Các loài trong một chuỗi thức ăn có quan hệ với nhau về dinh dưỡng
4. Tất cả chuỗi thức ăn đều bắt đầu bằng sinh vật sản xuất

Đáp án: Ý không đúng là: D Có những chuỗi thức ăn bắt đầu bằng sinh vật phân giải. Ví dụ : giun → gà rừng → báo Đáp án cần chọn là: D Câu 5: Trong các phát biểu sau, có bao nhiêu phát biểu đúng về bậc dinh dưỡng của lưới thức ăn? (1) Bậc dinh dưỡng cấp 1 gồm tất cả các loài động vật ăn thực vật (2) Trong một lưới thức ăn, mỗi bậc dinh dưỡng thường gồm nhiều loài sinh vật. (3) Bậc dinh dưỡng cấp cao nhất là nhóm sinh vật mở đầu mỗi chuỗi thức ăn. (4) Trong một lưới thức ăn, một sinh vật có thể thuộc nhiều bậc dinh dưỡng.

1. 4
2. 2
3. 3
4. 1

Đáp án: Các phát biểu đúng là: (2), (4) Ý (1) sai vì bậc dinh dưỡng cấp 1 là sinh vật sản xuất. Ý (3) bậc dinh dưỡng cao nhất là sinh vật cuối cùng của chuỗi thức ăn Đáp án cần chọn là: B Câu 6: Khi nói về bậc dinh dưỡng của lưới thức ăn, kết luận nào sau đây là đúng?

1. Bậc dinh dưỡng cấp 1 là tất cả các loài động vật ăn thực vật.
2. Bậc dinh dưỡng cấp 3 là tất cả các động vật ăn thịt và động vật ăn cỏ bậc cao.
3. Bậc dinh dưỡng cấp 2 gồm tất cả các loài động vật ăn sinh vật sản xuất
4. Bậc dinh dưỡng cấp cao nhất là nhóm sinh vật đầu tiên của mỗi chuỗi thức ăn, nó đóng vai trò khởi đầu một chuỗi thức ăn mới.

Đáp án: Kết luận đúng là : C A sai, bậc dinh dưỡng cấp 1 là sinh vật sản xuất (thực vật) B sai, động vật ăn cỏ luôn là bậc dinh dưỡng cấp 2 D sai bậc dinh dưỡng cấp cao nhất là sinh vật cuối chuỗi thức ăn dài nhất Đáp án cần chọn là: C Câu 7: Trong chuỗi thức ăn sau cỏ → dê→hổ→ vi sinh vật, hổ được xếp vào sinh vật tiêu thụ bậc mấy?

1. Bậc 1
2. Bậc 3
3. Bậc 2
4. Bậc 4

Đáp án: Chuỗi thức ăn: cỏ → dê → hổ → vi sinh vật, hổ được xếp là sinh vật tiêu thụ bậc 2. Đáp án cần chọn là: C Câu 8: Cho chuỗi thức ăn: Tảo lục đơn bào → Tôm → Cá rô → Chim bói cá. Trong chuỗi thức ăn này, cá rô là

1. SVTT bậc 1 và thuộc bậc dinh dưỡng cấp 3
2. SVTT bậc 3 và thuộc bậc dinh dưỡng cấp 2
3. SVTT bậc 3 và thuộc bậc dinh dưỡng cấp 2.
4. SVTT bậc 2 và thuộc bậc dinh dưỡng cấp 3

Đáp án: Cá rô là SVTT bậc 2 và thuộc bậc dinh dưỡng cấp 3 Đáp án cần chọn là: D Câu 9: Cho chuỗi thức ăn sau đây: Lúa → Chuột đồng → Rắn hổ mang → Diều hâu. Hãy chọn khẳng định đúng trong các khẳng định dưới đây:

1. Chuột đồng thuộc bậc dinh dưỡng số 1
2. Năng lượng tích lũy trong quần thể diều hâu là cao nhất.
3. Việc tiêu diệt bớt diều hâu sẽ làm giảm số lượng chuột đồng.
4. Rắn hổ mang là sinh vật tiêu thụ cấp 3

Đáp án: Tiêu diệt bớt diều hâu → số lượng rắn hổ mang tăng → số chuột đồng giảm do bị rắn ăn thịt nhiều hơn Đáp án cần chọn là: C Câu 10: Giả sử một chuỗi thức ăn ở một hệ sinh thái vùng biển khơi được mô tả như sau: Có bao nhiêu phát biểu sau đây đúng về chuỗi thức ăn này? 1. Chuỗi thức ăn này có 4 bậc dinh dưỡng. 2. Chỉ có động vật phù du và cá trích là sinh vật tiêu thụ. 3. Cá ngừ thuộc bậc dinh dưỡng cấp 3. 4. Mối quan hệ giữa cá ngừ và cá trích là quan hệ giữa sinh vật ăn thịt và con mồi. 5. Sự tăng, giảm kích thước của quần thể cá trích có ảnh hưởng đến kích thước của quần thể cá ngừ.

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Đáp án: Các phát biểu đúng là I, IV, V Các phát biểu sai: II: Sai vì sinh vật tiêu thụ gồm động vật phù du, cá trích, cá ngừ III: Sai và cá ngừ thuộc bậc dinh dưỡng cấp 4 Đáp án cần chọn là: C Câu 11: Giả sử lưới thức ăn của một quần xã sinh vật gồm các loài A, B, C, D, E, G, H. Trong đó A là sinh vật sản xuất, các loài còn lại là sinh vật tiêu thụ. Các loài sinh vật trong quần xã có mối quan hệ dinh dưỡng thể hiện trong sơ đồ sau Có bao nhiêu nhận xét đúng khi nói về lưới thức ăn trên? 1. Chuỗi thức ăn dài nhất có 5 bậc dinh dưỡng. 2. Trong lưới thức ăn có 8 chuỗi thức ăn. 3. Khi kích thước quần thể loài E bị giảm thì số lượng cá thể của loài B và D tăng. 4. Khi loài A bị nhiễm độc thì loài H có khả năng bị nhiễm độc nặng nhất.

1. 1
2. 2
3. 4
4. 3

Đáp án: Xét các nhận xét: 1. Đúng, trong chuỗi thức ăn A→D→C→G→H, có 5 bậc dinh dưỡng. 2. Đúng, có các chuỗi thức ăn: ABEH, ACEH, ACH, ADGH, ADCH, ADCGH, ADCEH, ACGH. 3. Sai, khi kích thước loài E giảm, thì loài B, C tăng. Mà C tăng thì D giảm. 4. Đúng. Đáp án cần chọn là: D Câu 12: Sơ đồ bên minh họa lưới thức ăn trong một hệ sinh thái gồm các loài sinh vật: A, B, C, D, E, G, H. Cho các kết luận sau về lưới thức ăn này, kết luận nào đúng?

1. Có 3 loài thuộc bậc dinh dưỡng cấp 4.
2. Loài C tham gia vào 4 chuỗi thức ăn khác nhau.
3. Loài D tham gia vào ít chuỗi thức ăn hơn loài E.
4. Lưới thức ăn này có tối đa 7 chuỗi thức ăn (với mắc xích đầu tiên là A và mắc xích cuối cùng là H).

Đáp án: Xét các phương án: A. Các loài thuộc bậc dinh dưỡng cấp 4 là: H, G, E → A đúng. B. Loài C tham gia vào các chuỗi thức ăn: A→C→H; A→D→G→H; A→C→E→H ; A→C→G→H, A→D→C→G→H; A→D→C→H. → B sai. C. Sai, loài D tham gia vào 3 chuỗi thức ăn, loài E tham gia vào 2 chuỗi thức ăn. D. Sai, có 8 chuỗi thức ăn. Đáp án cần chọn là: A Câu 13: Trong một hệ sinh thái, sinh khối của mỗi bậc dinh dưỡng được kí hiệu bằng các chữ cái từ A đến E. Trong đó: A = 500kg, B = 600kg, C = 5000kg, D = 50 kg, E= 5kg. Chuỗi thức ăn nào sau đây có thể xảy ra?

1. A →B → C → D.
2. E → D → A → C.
3. E → D → C → B.
4. C → A → D → E.

Đáp án: Do năng lượng di chuyển trong hệ sinh thái thành dòng, qua các bậc dinh dưỡng, năng lượng phần lớn bị thất thoát, chỉ còn khoảng 10% năng lượng được chuyển lên bậc dinh dưỡng trên → bậc dinh dưỡng càng cao, tích lũy năng lượng và sinh khối càng thấp và chênh lệch giữa 2 bậc dinh dưỡng tương đối lớn (bậc dinh dưỡng dưới có sinh khối lớn gấp khoảng 10 lần bậc dinh dưỡng trên) Vậy chuỗi thức ăn có thể xảy ra là: C → A → D → E Đáp án cần chọn là: D Câu 14: Trong một hệ sinh thái, sinh khối của mỗi bậc dinh dưỡng được kí hiệu bằng các chữ cái từ A đến E. Trong đó: A = 500kg, B = 600kg, C = 5000kg, D = 50 kg, E= 5kg. Chuỗi thức ăn nào sau đây không thể xảy ra?

1. C → B → D → E.
2. C → A → B → D.
3. C → B → D.
4. C → A → D → E.

Đáp án: Do năng lượng di chuyển trong hệ sinh thái thành dòng, qua các bậc dinh dưỡng, năng lượng phần lớn bị thất thoát, chỉ còn khoảng 10% năng lượng được chuyển lên bậc dinh dưỡng trên → bậc dinh dưỡng càng cao, tích lũy năng lượng và sinh khối càng thấp và chênh lệch giữa 2 bậc dinh dưỡng tương đối lớn (bậc dinh dưỡng dưới có sinh khối lớn gấp khoảng 10 lần bậc dinh dưỡng trên) Vậy chuỗi thức ăn có thể xảy ra là: C → A → D → E; C → B → D → E; C → B → D Không thể xảy ra C → A → B → D. Đáp án cần chọn là: B Câu 15: Trong hồ thủy triều, 15 loài động vật không xương sống đã giảm xuống còn 8 loài sau khi một loài đã được loại bỏ. Loài được loại bỏ có thể là:

1. Mầm bệnh
2. Loài chủ chốt.
3. Động vật ăn cỏ.
4. Sinh vật cộng sinh.

Đáp án: Sau khi loại bỏ loài X này, số lượng loài trong quần thể giảm xuống còn một nửa → Loài này là loài chủ chốt, có thể là 1 mắt xích quan trọng trong lưới thức ăn, dẫn đến việc loại bỏ loài này khiến cho rất nhiều loài khác bị tiêu diệt Đáp án cần chọn là: B Câu 16: Trong hồ thủy triều, có 15 loài động vật không xương sống, sau khi một loài đã được loại bỏ, các loài còn lại phát triển mạnh mẽ. Loài được loại bỏ có thể là:

1. Mầm bệnh
2. Loài chủ chốt.
3. Sinh vật sản xuất.
4. Sinh vật cộng sinh.

Đáp án: Sau khi loại bỏ loài X này, số lượng loài trong quần thể đã phát triển mạnh mẽ hơn.→ Loài này là mầm bệnh, là 1 mắt xích tác động tiêu cực, kìm hãm sự phát triển của các quần thể khác, dẫn đến việc loại bỏ loài này khiến cho rất nhiều loài khác phát triển mạnh mẽ hơn. Đáp án cần chọn là: A Câu 17: Các chu trình vật chất trong hệ sinh thái vẫn xảy ra bình thường khi thiếu vắng một trong những nhóm sinh vật sau đây:

1. Sinh vật quang hợp và sinh vật hóa tổng hợp
2. Động vật ăn cỏ, ăn phế liệu và động vật ăn thịt.
3. Vi sinh vật sống hoại sinh kị khí và hiếu khí
4. Thực vật, nấm

Đáp án: Các chu trình vật chất trong hệ sinh thái vẫn xảy ra bình thường khi thiếu vắng một trong những nhóm sinh vật Động vật ăn cỏ, ăn phế liệu và động vật ăn thịt. Đáp án cần chọn là: B Câu 18: Cho chuỗi thức ăn sau: Lúa -> châu chấu-> nhái -> gà -> cáo. Tiêu diệt mắt xích nào trong các mắt xích sau sẽ gây hậu quả lớn nhất?

1. Châu chấu.
2. Nhái.
3. Gà.
4. Cáo

Đáp án: Sinh vật càng ở đầu chuỗi thức ăn, mất đi càng gây hậu quả lớn. Đáp án cần chọn là: A Câu 19: Trong hệ sinh thái, bậc dinh dưỡng nào sau đây dễ bị tuyệt chủng hơn các bậc dinh dưỡng còn lại?

1. Bậc dinh dưỡng thứ 2
2. Bậc dinh dưỡng thứ 4
3. Bậc dinh dưỡng thứ nhất
4. Bậc dinh dưỡng thứ 3

Đáp án: Bậc dinh dưỡng cao nhất dễ bị tuyệt chủng nhất vì ít năng lượng nhất. Đáp án cần chọn là: B Câu 20: Trong lưới thức ăn của một hệ sinh thái mà chuỗi thức ăn dài nhất có 5 mắt xích, bậc dinh dưỡng có ít loài nhất là.

1. Bậc dinh dưỡng thứ ba
2. Bậc dinh dưỡng thứ tư.
3. Bậc dinh dưỡng thứ năm.
4. Bậc dinh dưỡng thứ hai.

Đáp án: Bậc dinh dưỡng có ít loài nhất là bậc dinh dưỡng đứng ở cuối mắt xích – bậc dinh dưỡng thứ năm. Càng lên cao thì tổng số năng lượng cung cấp cho bậc dinh dưỡng cao càng giảm đi  → số lượng loài trong bậc dinh dưỡng đó cũng giảm. Đáp án cần chọn là: C Câu 21: Quan sát một tháp sinh khối có thể biết được:

1. Hiệu suất sinh thái ở mỗi bậc dinh dưỡng
2. Năng lượng tiêu hao qua hô hấp ở mỗi bậc dinh dưỡng
3. Số lượng cá thể sinh vật ở mỗi bậc dinh dưỡng
4. Khối lượng sinh vật ở mỗi bậc dinh dưỡng.

Đáp án: Tháp sinh khối xây dựng dựa trên khối lượng tổng số của tất cả các sinh vật trên một đơn vị diện tích hay thể tích ở mỗi bậc dinh dưỡng.→ Quan sát một tháp sinh khối có thể biết được khối lượng sinh vật ở mỗi bậc dinh dưỡng Đáp án cần chọn là: D Câu 22: Khi nói về tháp sinh thái, phát biểu nào sau đây không đúng?

1. Tháp năng lượng luôn có dạng chuẩn, đáy lớn, đỉnh nhỏ.
2. Tháp số lượng và tháp sinh khối có thể bị biến dạng, tháp trở nên mất cân đối.
3. Trong tháp năng lượng, năng lượng vật làm mồi bao giờ cũng đủ đến dư thừa để nuôi vật tiêu thụ mìn
4. Tháp sinh khối của quần xã sinh vật nổi trong nước thường mất cân đối do sinh khối của sinh vật tiêu thụ nhỏ hơn sinh khối của sinh vật sản xuất.

Đáp án: Phát biểu không đúng là D: Tháp sinh khối của quần xã sinh vật nổi trong nước có sinh khối của sinh vật tiêu thụ nhỏ hơn sinh khối của sinh vật sản xuất giúp cho tháp sinh khối cân đối ở dạng chuẩn. Đáp án cần chọn là: D Câu 23: Trong một hệ sinh thái, chuỗi thức ăn nào trong số các chuỗi thức ăn sau cung cấp sinh khối có lượng năng lượng cao nhất cho con người (sinh khối của thực vật ở các chuỗi là bằng nhau)?

1. Thực vật → dê → người.
2. Thực vật → người.
3. Thực vật → động vật phù du→cá →người.
4. Thực vật →cá →chim→trứng chim → người

Đáp án: Trong một chuỗi thức ăn thì càng lên bậc dinh dưỡng cao hơn thì tiêu tốn năng lượng qua các bậc dinh dưỡng càng cao . Nếu một chuỗi thức ăn có thực vật là sinh vật sản xuất và con người là sinh vật tiêu thụ cao nhất thì chuỗi thức ăn nào ngắn nhất thì con người sẽ nhận được mức năng lượng cao nhất Đáp án cần chọn là: B Câu 24: Ở bậc dinh dưỡng nào con người có thể nhận được sản lượng sinh vật thứ cấp cao?

1. Vật dữ đầu bảng.
2. Những động vật gần với vật dữ đầu bảng.
3. Những động vật ở bậc dinh dưỡng trung bình trong chuỗi thức ăn.
4. Động vật ở bậc dinh dưỡng gần với sinh vật sản xuất.

Đáp án: Con người có thể nhận được sản lượng sinh vật thứ cấp cao ở những bậc dinh dưỡng của động vật ở bậc dinh dưỡng gần với sinh vật sản xuất. Vì càng lên bậc dinh dưỡng cao, sự tích lũy sinh khối trong bậc dinh dưỡng càng giảm Đáp án cần chọn là: D Câu 25: Nếu cả 4 hệ sinh thái dưới đây đều bị ô nhiễm thủy ngân với mức độ ngang nhau, con người ở hệ sinh thái nào trong 4 hệ sinh thái đó bị nhiễm độc nhiều nhất?

1. Tảo đơn bào → động vật phù du → cá → người.
2. Tảo đơn bào → cá → người.
3. Tảo đơn bào → động vật phù du → giáp xác → cá → người
4. Tảo đơn bào → giáp xác→ cá → người

Đáp án: Người ở chuỗi thức ăn C có bậc dinh dưỡng là 5, nồng độ chất độc sẽ cao nhất ( tích tụ sinh học và khuếch đại sinh học) Đáp án cần chọn là: C Câu 26: Trong một chuỗi thức ăn, loài nào sau đây bị ảnh hưởng nghiêm trọng nhất khi quần thể thực vật trong quần xã bị nhiễm thuốc trừ sâu? Biết rằng loại thuốc trừ sâu đó khó phân giải và liều thuốc không đủ để gây ngộ độc cấp tính.

1. Sinh vật tiêu thụ bậc 3.
2. Sinh vật sản xuất.
3. Sinh vật tiêu thụ bậc 2.
4. Sinh vật tiêu thụ bậc 1.

Đáp án: Loài bị ảnh hưởng nghiêm trọng nhất khi môi trường bị ô nhiễm là loài sinh vật ở bậc tiêu thụ cao nhất, do các chất độc được tích tụ nhiều từ các bậc dinh dưỡng trước. Đáp án cần chọn là: A Câu 27: Chiều dài của chuỗi thức ăn trong hệ sinh thái thường không kéo dài quá 6 mắt xích. Giải thích nào dưới đây là đúng?

1. Do dòng năng lượng chỉ được truyền một chiều trong hệ sinh thái .
2. Do phần lớn năng lượng bị thất thoát qua hô hấp, tạo nhiệt, chất thải ở mỗi bậc dinh dưỡng.
3. Do trong chuỗi thức ăn có nhiều loài sinh vật tiêu thụ nên tiêu hao nhiều năng lượng.
4. Do sinh vật sản xuất không đủ sinh khối cung cấp cho chuỗi thức ăn gồm quá nhiều mắt xích.

Đáp án: Vì phần lớn năng lượng bị thất thoát qua hô hấp, tạo nhiệt, chất thải ở mỗi bậc dinh dưỡng nên trong chuỗi thức ăn (hoặc bậc dinh dưỡng) càng lên cao năng lượng tích luỹ càng ít dần và đến mức nào đó không còn đủ duy trì của một mắt xích (của một bậc dinh dưỡng). Khi một mắt xích (thực chất là một loài, hoặc nhóm cá thể cùa một loài) có số lượng cá thể quá ít (nhỏ hơn kích thước tối thiểu của quần thể) sẽ không thể tồn tại. Đáp án cần chọn là: B Câu 28: Vì sao chuỗi thức ăn trong hệ sinh thái không thể kéo dài (quá 6 bậc dinh dưỡng)?

1. Vì hiệu suất sinh thái giữa các bậc dinh thường trong hệ sinh thái là rất thấp.
2. Vì nếu chuỗi thức ăn quá dài thì quá trình truyền năng lượng sẽ chậm.
3. Chuỗi thức ăn ngắn thì quá trình tuần hoàn năng lượng sẽ xảy ra nhanh hơn.
4. Chuỗi thức ăn ngắn thì chu trình vật chất trong hệ sinh thái xảy ra nhanh hơn.

Đáp án: Chuỗi thức ăn trong hệ sinh thái không thể kéo dài (quá 6 bậc dinh dưỡng) vì hiệu suất sinh thái giữa các bậc dinh thường trong hệ sinh thái là rất thấp (tiêu hao qua hô hấp, rơi rụng) nên sinh vật ở bậc dinh dưỡng thứ 5 không đủ năng lượng cung cấp cho sinh vật ở bậc dinh dưỡng cao hơn Đáp án cần chọn là: A Câu 29: Có một loài sâu đục thân gây bệnh ở cây ngô phát tán trong vùng sản xuất nông nghiệp trồng chủ yếu hai giống ngô Bt+ và S. Giống Bt+ mang gen Bt có khả năng kháng sâu, còn giống S thì không. Loài sâu này là thức ăn chính của một loài chim trong vùng. Giả sử loài chim này bị tiêu diệt một cách đột ngột bởi hoạt động săn, bắn. Hậu quả nào sau đây có xu hướng xảy ra sớm nhất?

1. Tỉ lệ chết của giống ngô S tăng lên.
2. Tỉ lệ chết của giống ngô Bt+  tăng lên.
3. Tỉ lệ chết của loài sâu đục thân tăng.
4. Sự tăng số lượng các dòng ngô lai có khả năng kháng bệnh.

Đáp án: Nếu chim ăn sâu bị tiêu diệt, lượng sâu tăng đôt biến, hậu quả những cây ngô S không kháng sâu bị chết nhiều hơn. Đáp án cần chọn là: A Câu 30: Có một loài sâu đục thân gây bệnh ở cây ngô phát tán trong vùng sản xuất nông nghiệp. Loài sâu này là thức ăn chính của một loài chim trong vùng. Hậu quả nào sau đây sẽ xảy ra nếu loài chim này bị săn bắn với số lượng lớn?

1. Tỷ lệ sâu chết tăng.
2. Tỉ lệ chết của ngô tăng lên.
3. Tỉ lệ chết của ngô giảm.
4. Sâu phát tán bệnh chậm lại

Đáp án: Nếu chim ăn sâu bị tiêu diệt, lượng sâu tăng đôt biến, hậu quả những cây ngô S không kháng sâu bị chết nhiều hơn. Đáp án cần chọn là: B

Mục lục Giải bài tập Sinh học 12 hay nhất

Phần 5: Di truyền học

Phần 6: Tiến hóa

Phần 7: Sinh thái học

Các bài viết liên quan

Các bài viết được xem nhiều nhất