Bài 36: Quần thể sinh vật và mối quan hệ giữa các cá thể trong quần thể

Lý thuyết Bài 36

I. QUẦN THỂ SINH VẬT VÀ QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH QUẦN THỂ - Khái niệm: Quần thể sinh vật là tập hợp các cá thể trong cùng một loài, cùng sinh sống trong một khoảng không gian xác định, vào một thời gian nhất định, có khả năng sinh sản và tạo thành những thế hệ mới. - Quá trình hình thành quần thể Sự phát tán của một số cá thể cùng loài tới một môi trường sống mới → Dưới tác dụng của chọn lọc tự nhiên, các cá thể không thích nghi sẽ bị tiêu diệt hoặc phải di cư đi nơi khác. Các cá thể còn lại thích nghi dần với điều kiện sống → Giữa các cá thể cùng loài hình thành những mối quan hệ sinh thái và dần dần hình thành quần thể ổn định, thích nghi với điều kiện ngoại cảnh. II. QUAN HỆ GIỮA CÁC CÁ THỂ TRONG QUẦN THỂ 1. Quan hệ hỗ trợ - Ví dụ: Các cây thông nhựa liền rễ nhau → Cây sinh trưởng nhanh và khả năng chịu hạn tốt hơn. Chó rừng hỗ trợ nhau trong đàn → Bắt mồi và tự vệ tốt hơn. - Ý nghĩa: Quan hệ hỗ trợ giữa các cá thể trong quần thể đảm bảo cho quần thể tồn tại ổn định, khai thác tối ưu nguồn sống của môi trường, làm tăng khả năng sống sót và sinh sản của các cá thể.

2. Quan hệ cạnh tranh

- Nguyên nhân: Do nơi sống của các cá thể trong quần thể chật chội và thiếu thức ăn.... - Các hình thức cạnh tranh: + Cạnh tranh giành nguồn sống như nơi ở, ánh sáng, chất dinh dưỡng giữa các cá thể cùng một quần thể. + Cạnh tranh giữa các con đực tranh giành con cái trong đàn hoặc ngược lại. - Ý nghĩa: Nhờ có cạnh tranh mà số lượng và sự phân bố của các cá thể trong quần thể duy trì ở mức phù hợp với nguồn sống và khoảng không gian sống, đảm bảo cho sự tồn tại và phát triển của quần thể.

Trả lời câu hỏi Sinh 12 Bài 36 trang 156: 

Lấy 2 ví dụ về quần thể sinh vật và 2 ví dụ không phải là quần thể sinh vật. Lời giải: Lấy 2 ví dụ về quần thể sinh vật và 2 ví dụ không phải là quần thể sinh vật. - 2 ví dụ về quần thể sinh vật: + Tập hợp các cây thông trên đồi. + Tập hợp các con cá mè hoa trong ao. - 2 ví dụ không phải là quần thể sinh vật: + Tập hợp các cây ven hồ. + Tập hợp các con cá rô phi đơn tính trong ao.

Trả lời câu hỏi Sinh 12 Bài 36 trang 157:

Quan sát các hình 36.2, 36.3 và 36.4 kết hợp với những nội dung đã học, hãy nêu những biểu hiện và ý nghĩa của quan hệ hỗ trợ giữa các cá thể trong quần thể vào bảng 36: Lời giải: Bảng 36. Quan hệ hỗ trợ giữa các cá thể trong quần thể sinh vật

Biểu hiện của quan hệ hỗ trợ	Ý nghĩa
Hỗ trợ giữa các cá thể trong nhóm cây bạch đàn	Các cây dựa vào nhau nên chống được gió bão: Những cây sống theo nhóm chịu đựng gió bão và hạn chế sự thoát hơi nước tốt hơn những cây sống riêng rẽ.
Các cây thông nhựa liền rễ nhau	Các cây hỗ trợ nhau về mặt dinh dưỡng, chịu hạn tốt hơn.
Chó rừng hỗ trợ nhau trong đàn	Giúp săn mồi tốt hơn, săn được con mồi lớn và tự vệ tốt hơn.
Bồ nông xếp thành hàng hỗ trợ nhau kiếm mồi	Bắt được nhiều cá hơn khi đi kiếm ăn riêng rẽ.

Trả lời câu hỏi Sinh 12 Bài 36 trang 159: 

Từ những ví dụ trên, hãy trả lời các câu hỏi sau: - Có những hình thức cạnh tranh nào phổ biến? Nêu nguyên nhân và hiệu quả của các hình thức cạnh tranh đó. - Hãy nêu nguyên nhân của hiện tượng tự tỉa thưa ở thực vật. Nguyên nhân và hiệu quả của việc phát tán cá thể động vật ra khỏi đàn là gì? Nêu ví dụ. Lời giải: - Cạnh tranh giữa các cá thể trong quần thể xuất hiện khi mật độ cá thể của quần thể tăng quá cao, nguồn sống của môi trường không đủ cung cấp cho mọi cá thể trong quần thể. Các cá thể trong quần thể cạnh tranh nhau giành nguồn sống như thức ăn, nơi ở, ánh sáng,… hoặc con đực tranh giành nhau con cái. Như vậy có những hình thức cạnh tranh phổ biến sau:

Hình thức cạnh tranh	Nguyên nhân	Hiệu quả
Cạnh tranh thức ăn, nơi ở, ánh sáng	Mật độ cá thể lớn, môi trường không cung cấp đủ nguồn sống cho mỗi cá thể.	Điều chỉnh mật độ, số lượng cá thể ổn định.
Tranh giành bạn tình	Các con đực tranh giảnh bạn tình để sinh sản	Chọn được cá thể mang gen quy định tính trạng tốt để truyền cho đời sau.
Ăn thịt đồng loại (cá thể lớn ăn cá thể bé)	Thiếu thức ăn	Giúp các cá thể lớn có thể vượt qua được giai đoạn thiếu thức ăn, không tốn thức ăn ăn cho các cá thể chưa tới tuổi sinh sản.

- Nguyên nhân của hiện tượng tự tỉa thưa ở thực vật. Nguyên nhân và hiệu quả của việc phát tán cá thể động vật ra khỏi đàn. Nêu ví dụ: + Nguyên nhân của hiện tượng tự tỉa thưa ở thực vật: Do các cây mọc gần nhau nên thiếu ánh sáng, chất dinh dưỡng,…khi đó cạnh tranh giữa các cá thể xảy ra gay gắt tranh giành nhau ánh sáng, nước và muối khoáng, những cây có khả năng vươn lên cao và hệ rễ phát triển mạnh, lấy được nhiều ánh sáng, nước, muối khoáng,…sẽ tồn tại và chiếm cứ phần trên cao của tán rừng. Ngược lại hàng loạt cây sống dưới tán cây khác do thiếu ánh sáng và chất dinh dưỡng sẽ sớm bị chết. Mật độ cây còn lại được điểu chỉnh ở mức độ phù hợp. + Nguyên nhân và hiệu quả của việc phát tán cá thể động vật ra khỏi đàn: Do sự cạnh tranh về nơi ở, thức ăn, con đực tranh giảnh con cái hoặc do tập tính của từng loài chỉ tồn tại với 1 số lượng cá thể vừa phải trong đàn. Hiệu quả của việc phát tán cá thể làm giảm nhẹ cạnh tranh giữa các cá thể, hạn chế sự cạn kiệt nguồn thức ăn, giảm mật độ cá thể và hạn chế ô nhiễm. Ví dụ: hiện tượng tách khỏi đàn của hổ, sư tử,…

Bài 1 (trang 159 SGK Sinh học 12):

Trong các đặc điểm sau, những đặc điểm nào có thể có ở một quần thể sinh vật? a) Quần thể bao gồm nhiều cá thể sinh vật. b) Quần thể là tập hợp của các cá thể cùng loài. c) Các cá thể trong quần thể có khả năng giao phối với nhau. d) Quần thể gồm nhiều cá thể cùng loài phân bố ở các nơi xa nhau. e) Các cá thể trong quần thể có kiểu gen hoàn toàn giống nhau. g) Quần thể có thể có khu vực phân bố rất rộng, giới hạn bởi các chướng ngại của thiên nhiên như sông, núi, eo biển… h) Trong quá trình hình thành quần thể, tất cả các cá thể cùng loài đều thích nghi với môi trường mới mà chúng phát tán tới. Lời giải: Đáp án: b, c, g, h.

Bài 2 (trang 160 SGK Sinh học 12):

Hãy nêu ví dụ về quan hệ hỗ trợ và quan hệ cạnh tranh giữa các cá thể trong quần thể. Tại sao nói quan hệ hỗ trợ và cạnh tranh trong quần thể là các đặc điểm thích nghi của sinh vật với môi trường sống, giúp cho quần thể tồn tại và phát triển ổn định? Lời giải: - Ví dụ về quan hệ hỗ trợ giữa các cá thể trong quần thể: hỗ trợ kiếm thức ăn giữa các cá thể trong đàn kiến, ong,… hỗ trợ nhau tìm đường di cư trong đàn chim di cư… - Ví dụ về quan hệ cạnh tranh giữa các cá thể trong quần thể: các con hổ, báo cạnh tranh nhau giành nơi ở, kết quả dẫn đến hình thành khu vực sinh sống (vùng lãnh thổ) của từng cặp hổ, báo bố mẹ. Cá mập khi thiếu thức ăn chúng cạnh tranh và dẫn tới cá lớn ăn thịt cá bé (ăn thịt chính đồng loại của mình), cá con nở ra trước ăn phôi non hay trứng còn chưa nở. - Quan hệ hỗ trợ hay cạnh tranh trong quần thể là các đặc điểm thích nghi của sinh vật với môi trường sống, đảm bảo sự tồn tại và phát triển hưng thịnh: + Quan hệ hỗ trợ mang lại lợi ích cho các cá thể, các cá thể khai thác được tối ưu nguồn sống của môi trường, các con non được bố mẹ chăm sóc tốt hơn, chống chọi với điều kiện bất lợi của tự nhiên và tự vệ tránh kẻ thù tốt hơn,… Nhờ đó mà khả năng sống sót và sinh sản của các cá thể tốt hơn. + Nhờ có cạnh tranh mà mật độ quần thể duy trì ở mức độ phù hợp giúp cho loài phát triển ổn định. Cạnh tranh giữa các cá thể dẫn tới sự thắng thế của các cá thể khoẻ và đào thài các cá thể yếu, nên thúc đẩy quá trình CLTN.

Bài 3 (trang 160 SGK Sinh học 12):

Đàn bò rừng tập trung nhau lại như trong hình 36.5 biểu hiện mối quan hệ nào trong quần thể? Lối sống bầy đàn ở động vật đem lại cho quần thể những lợi ích gì? Lời giải: - Đàn bò rừng thường tập trung lại thành đám đông biểu hiện mối quan hệ hỗ trợ trong quần thể, nhờ đó bò rừng cảnh giác và chống lại kẻ thù rình rập xung quanh. - Lối sống bầy đàn ở động vật đem lại cho quần thể những lợi ích: Việc tìm mồi, tìm nơi ở và chống lại kẻ thù hiệu quả hơn. Chim kiếm thức ăn theo đàn dễ tìm thấy thức ăn hơn khi đi riêng rẽ, các con trong đàn rủ nhau tìm mồi, báo hiệu cho nhau nơi có nhiều thức ăn, thông báo cho nhau kẻ thù sắp tới, nơi có luồng gió trái hoặc nơi trú ẩn thuận tiện. Ngoài ra, sống trong bầy đàn khả năng tìm gặp nhau của con đực và con cái dễ dàng hơn, đảm bảo cho sự sinh sản thuận lợi. Trong một số đàn có hiện tượng phân chia đẳng cấp, những cá thể thuộc đẳng cấp trên (như con đầu đàn) luôn chiếm ưu thế và những cá thể thuộc đẳng cấp dưới luôn lép vế, sự phân chia này giúp cho các cá thể trong đàn nhường nhịn nhau, tránh ẩu đả gây thương tích. Sự chỉ huy của con đầu đàn còn giúp cả đàn có tính tổ chức và vì vậy thêm phần sức mạnh chống lại kẻ thù, những con non được bảo vệ tốt hơn.

Trắc nghiệm Bài 36

Câu 1: Nhóm cá thể nào dưới đây là một quần thể?

1. Cây trong vườn.
2. Cây cỏ ven bờ hồ.
3. Cá chép và cá vàng trong bể cá cảnh.
4. Đàn cá rô trong ao.

Đáp án: Nhóm cá thể là quần thể: D vì các cá thể này cùng loài, cùng chung sống trong 1 sinh cảnh, trong 1 khoảng thời gian nhất định. Đáp án cần chọn là: D Câu 2: Tập hợp sinh vật nào sau đây là quần thể sinh vật?

1. Tập hợp cây cỏ đang sống trên đồng cỏ Châu Phi
2. Tập hợp các chép đang sống ở Hồ Tây
3. Tập hợp bướm đang sinh sống trong rừng Cúc Phương
4. Tập hợp chim đang sinh sống trong vườn rừng Quốc Gia Ba Vì

Đáp án: Tập hợp sinh vật là quần thể là: tập hợp cá chép đang sinh sống ở Hồ Tây Tập hợp A, C, D đều là quần xã, vì có nhiều loài cùng sinh sống trong một sinh cảnh. Đáp án cần chọn là: B Câu 3: Trong các đặc điểm sau, những đặc điểm nào có thể có ở một quần thể sinh vật sinh sản hữu tính? (1) Quần thể bao gồm nhiều cá thể sinh vật. (2) Quần thể là tập hợp của các cá thể cùng loài (3) Các cá thể trong quần thể có khả năng giao phối với nhau. (4) Quần thể gồm nhiều cá thể cùng loài phân bố ở các nơi xa nhau (5) Các cá thể trong quần thể có kiểu gen hoàn toàn giống nhau (6) Quần thể có thể có khu vực phân bố rộng, không giới hạn bởi các chướng ngại của thiên nhiên như sông núi biển….

1. (2),(3),(6)
2. (1),(3),(6)
3. (1),(4),(6)
4. (2),(3),(5)

Đáp án : Các đặc điểm có ở 1 quần thể sinh vật sinh sản hữu tính là: (2),(3),(6) Đáp án cần chọn là: A Câu 4: Quần thể được xác định chính xác là có những đặc điểm nào sau đây? 1. Sinh sống trong cùng một khu vực. 2. Thuộc cùng một loài. 3. Có mật độ không đổi và phân bố đồng đều.

1. Chỉ 1
2. Chỉ 3
3. Chỉ 1 và 2
4. Chỉ 2 và 3

Đáp án: Quần thể được xác định khi có đặc điểm: 1 và 2 Đáp án cần chọn là: C Câu 5: Quan hệ hỗ trợ giữa các cá thể trong quần thể là?

1. Là mối quan hệ giữa các cá thể cùng loài hỗ trợ lẫn nhau trong các hoạt động sống.
2. Là mối quan hệ giữa các cá thể cùng loài cạnh tranh lẫn nhau trong các hoạt động sống
3. Là mối quan hệ giữa các cá thể cùng loài ăn lẫn nhau trong các hoạt động sống.
4. Là mối quan hệ giữa các cá thể cùng loài tranh giành lẫn nhau trong các hoạt động sống.

Đáp án: Quan hệ hỗ trợ là mối quan hệ giữa các cá thể cùng loài hỗ trợ lẫn nhau trong các hoạt động sống như: tìm thức ăn, chống kẻ thù, sinh sản… đảm bảo cho quần thể thích nghi với môi trường sống. Đáp án cần chọn là: A Câu 6: Mối quan hệ giữa các cá thể cùng loài hỗ trợ lẫn nhau trong các hoạt động sống là?

1. Quan hệ cạnh tranh.
2. Quan hệ hỗ trợ.
3. Quan hệ đối kháng.
4. Quan hệ ức chế - cảm nhiễm.

Đáp án: Quan hệ hỗ trợ là mối quan hệ giữa các cá thể cùng loài hỗ trợ lẫn nhau trong các hoạt động sống như: tìm thức ăn, chống kẻ thù, sinh sản… đảm bảo cho quần thể thích nghi với môi trường sống. Đáp án cần chọn là: B Câu 7: Hiện tượng liền rễ ở các cây thông thể hiện mối quan hệ

1. hỗ trợ.
2. cạnh tranh.
3. cộng sinh.
4. hợp tác

Đáp án: Hiện tượng liền rễ ở các cây thông thể hiện mối quan hệ hỗ trợ. Vì đây là hai cá thể cùng loài. Đáp án cần chọn là: A Câu 8: Ví dụ nào sau đây nói về mối quan hệ hỗ trợ cùng loài:

1. Khi thiếu thức ăn, ở một số động vật sử dụng cá thể cùng loài làm thức ăn.
2. Hiện tượng liền rễ ở hai cây sen trong đầm mọc gần nhau.
3. Chim nhạn bể và chim cò cùng làm tổ chung
4. Các con đực tranh giành con cái trong mùa sinh sản.

Đáp án: Mối quan hệ hỗ trợ cùng loài là B. A và D là cạnh tranh cùng loài, còn C là hỗ trợ khác loài. Đáp án cần chọn là: B Câu 9: Khi nói về quan hệ hỗ trợ cùng loài, phát biểu nào sau đây sai?

1. Ở nhiều quần thể thực vật, những cây sống theo nhóm chịu đựng được gió bão tốt hơn những cây cùng loài sống riêng rẽ.
2. Hỗ trợ cùng loài chỉ xuất hiện khi mật độ cá thể trong quần thể tăng lên quá cao.
3. Quan hệ hỗ trợ giữa các cá thể trong quần thể đảm bảo cho quần thể tồn tại một cách ổn định và khai thác được tối ưu nguồn sống của môi trường.
4. Quan hệ hỗ trợ cùng loài thể hiện qua hiệu quả nhóm

Đáp án: B sai, khi mật độ cá thể trong quần thể cùng loài tăng lên quá cao thì quan hệ cạnh tranh sẽ xuất hiện trong quần thể Đáp án cần chọn là: B Câu 10: Trong các phát biểu sau, có bao nhiêu phát biểu đúng về mối quan hệ giữa các cá thể trong quần thể? (1) Quan hệ hỗ trợ trong quần thể đảm bảo cho quần thể thích nghi tốt hơn với điều kiện của môi trường. (2) Quan hệ hỗ trợ trong quần thể đảm bảo cho quần thể khai thác được nhiều nguồn sống. (3) Quan hệ hỗ trợ giữa các cá thể trong quần thể thể hiện qua hiệu quả nhóm. (4) Quan hệ hỗ trợ giữa các cá thể trong quần thể làm tăng khả năng sống sót và sinh sản của các cá thể.

1. 2
2. 4
3. 1
4. 3

Đáp án : Các phát biểu đúng là: (1) (2) (3) (4) Cả 4 phát biểu đều đúng Đáp án cần chọn là: B Câu 11: Ý nào KHÔNG ĐÚNG đối với động vật sống thành bầy đàn trong tự nhiên?

1. Có lợi trong công việc tìm kiếm thức ăn.
2. Phát hiện kẻ thù nhanh hơn.
3. Tự vệ tốt hơn.
4. Thường xuyên diễn ra sự cạnh tranh.

Đáp án: Phát biểu sai là D, cạnh tranh trong quần thể xảy ra khi điều kiện môi trường không đáp ứng được cho tất cả cá thể trong quần thể. Đáp án cần chọn là: D Câu 12: Phát biểu nào sau đây là đúng nhất khi nói về “ hiệu quả nhóm” của quần thể

1. Là sự tập trung của một nhóm các cá thể trong quần thể.
2. Là lợi ích mang lại do sự hỗ trợ của các cá thể trong quần thể
3. Là hiệu quả của một nhóm cá thể có khả năng sinh sản trong quần thể.
4. Là lợi ích do một nhóm cá thể từ bên ngoài mang lại cho quần thể.

Đáp án: Hiệu quả nhóm là là lợi ích mang lại do sự hỗ trợ của các cá thể trong quần thể Đáp án cần chọn là: B Câu 13: Quan hệ cạnh tranh giữa các cá thể trong quần thể là?

1. Là mối quan hệ giữa các cá thể cùng loài hỗ trợ lẫn nhau trong các hoạt động sống
2. Là mối quan hệ giữa các cá thể cùng loài tranh giành lẫn nhau trong các hoạt động sống.
3. Là mối quan hệ giữa các cá thể cùng loài liên kết với nhau trong các hoạt động sống.
4. Là các hiện tượng liền rễ, săn mồi theo nhóm...

Đáp án: Quan hệ cạnh tranh là mối quan hệ giữa các cá thể cùng loài tranh giành thức ăn, nơi ở, ánh sáng và các nguồn sống khác..., các con đực tranh giành con cái. Đáp án cần chọn là: B Câu 14: Mối quan hệ giữa các cá thể cùng loài tranh giành lẫn nhau trong các hoạt động sống là?

1. Quan hệ cạnh tranh.
2. Quan hệ hỗ trợ.
3. Quan hệ đối kháng.
4. Quan hệ ức chế - cảm nhiễm.

Đáp án: Quan hệ cạnh tranh là mối quan hệ giữa các cá thể cùng loài trong các hoạt động sống như: tranh giành thức ăn, nơi ở, ánh sáng và các nguồn sống khác..., các con đực tranh giành con cái. Đáp án cần chọn là: A Câu 15: Có bao nhiêu ví dụ sau đây là biểu hiện của quan hệ cạnh tranh trong quần thể? (1) Bồ nông xếp thành hàng để bắt được nhiều cá hơn. (2) Các cây bạch đàn mọc dày khiến khiến nhiều cây bị còi cọc và chết dần. (3) Linh dương và bò rừng cùng ăn cỏ trên một thảo nguyên. (4) Cá mập con sử dụng trứng chưa nở làm thức ăn. (5) Cá đực sống dưới biển sâu kí sinh ở con cái cùng loài.

1. 1
2. 2
3. 4
4. 3

Đáp án: Các ví dụ phù hợp là 2, 4, 5. Đáp án cần chọn là: D Câu 16: Ví dụ nào sau đây không phải là mối quan hệ cạnh tranh giữa các cá thể trong quần thể?

1. Các cây ngô mọc gần nhau có hiện tượng tự tỉa thưa.
2. Các con cò cái trong đàn tranh giành nhau nơi làm tổ.
3. Trong mùa sinh sản, các cá thể đực tranh giành cá thể cái.
4. Cây trồng và cỏ dại tranh giành nhau về nguồn dinh dưỡng.

Đáp án: Ví dụ không phải là mối quan hệ cạnh tranh giữa các cá thể trong quần thể là D vì cây trồng và cỏ dại không cùng loài. Đáp án cần chọn là: D Câu 17: Quan hệ cạnh tranh giữa các cá thể trong quần thể sinh vật

1. Đảm bảo số lượng và sự phân bố của các cá thể trong quần thể duy trì ở mức độ phù hợp với sức chứa của môi trường.
2. Thường làm cho quần thể suy thoái đến mức diệt vong
3. Chỉ xảy ra ở các cá thể động vật, không xảy ra ở các quần thể thực vật.
4. Xuất hiện khi mật độ cá thể của quần thể xuống quá thấp

Đáp án: Quan hệ cạnh tranh trong quần thể đảm bảo số lượng và sự phân bố của các cá thể trong quần thể duy trì ở mức độ phù hợp với sức chứa của môi trường Đáp án cần chọn là: A Câu 18: Cho các nhận xét sau: 1. Khi nguồn sống trong môi trường không cung cấp đủ, các cá thể trong quần thể xuất hiện sự cạnh tranh. 2. Đảm bảo quần thể tồn tại ổn định, khai thác tối đa nguồn sống. 3. Đảm bảo sự phân bố và số lượng cá thể duy trì ở mức phù hợp với môi trường. 4. Là đặc điểm thích nghi của quần thể. Số nhận xét đúng về mối quan hệ cạnh tranh giữa các cá thể trong quần thể là

1. 2
2. 3
3. 4
4. 1

Đáp án Các nhận xét đúng là: (1), (3), (4). Quan hệ hỗ trợ đảm bảo quần thể tồn tại ổn định, khai thác tối đa nguồn sống. Đáp án cần chọn là: B Câu 19: Sự khác nhau giữa cây thông nhựa liền rễ với cây không liền rễ như thế nào?

1. Các cây liền rễ tuy sinh trưởng chậm hơn nhưng có khả năng chịu hạn tốt hơn và khi bị chặt ngọn sẽ nảy chồi mới sớm và tốt hơn cây không liền rễ.
2. Các cây liền rễ sinh trưởng nhanh hơn nhưng khả năng chịu hạn kém hơn và khi bị chặt ngọn sẽ nảy chồi mới sớm và tốt hơn cây không liền rễ.
3. Các cây liền rễ sinh trưởng nhanh hơn và có khả năng chịu hạn tốt hơn, nhưng khi bị chặt ngọn sẽ nảy chồi mới muộn hơn cây không liền rễ.
4. Các cây liền rễ sinh trưởng nhanh hơn, có khả năng chịu hạn tốt hơn và khi bị chặt ngọn sẽ nảy chồi mới sớm và tốt hơn cây không liền rễ.

Đáp án: Các cây thông nhựa có hiện tượng liền rễ sinh trưởng nhanh hơn và có khả năng chịu hạn tốt hơn các cây sống riêng rẽ, cây liền rễ bị chặt ngọn sẽ nảy chồi mới sớm và tốt hơn cây không liền rễ. Đáp án cần chọn là: D Câu 20: Sự khác nhau giữa những con bồ nông dàn thành hàng bắt cá với con bồ nông bắt cá đơn độc như thế nào?

1. Con đơn độc bắt được nhiều mồi hơn vì không con nào cạnh tranh với nó.
2. Con đơn độc sẽ không bắt được con mồi nào.
3. Con dàn thành hàng sẽ bắt được nhiều hơn vì chúng hỗ trợ nhau cản bầy cá lại không cho chúng trồn thoát.
4. Con dàn thành hàng bắt được ít cá hơn vì chúng phải cạnh tranh với nhau.

Đáp án: Những con bồ nông dàn thành hàng bắt cá có khả năng bắt được nhiều cá hơn so với con bồ nông bắt cá đơn độc. Đáp án cần chọn là: C Câu 21: Hiện tượng cá thể tách ra khỏi nhóm nhằm:

1. làm tăng khả năng cạnh tranh giữa các cá thể.
2. làm tăng mức độ sinh sản.
3. làm giảm nhẹ cạnh tranh giữa các cá thể, hạn chế sự cạn kiệt nguồn thức ăn trong vùng.
4. làm cho nguồn thức ăn cạn kiệt nhanh chóng.

Đáp án:   Hiện tượng cá thể tách ra khỏi nhóm nhằm làm giảm nhẹ cạnh tranh giữa các cá thể, hạn chế sự cạn kiệt nguồn thức ăn trong vùng. Đáp án cần chọn là: C Câu 22: Sự cạnh tranh giữa các cá thể trong quần thể sinh vật sẽ làm cho

1. số lượng cá thể của quần thể giảm xuống dưới mức tối thiểu.
2. số lượng cá thể của quần thể tăng lên mức tối đa.
3. số lượng cá thể của quần thể duy trì ở mức độ phù hợp với nguồn sống của môi trường.
4. mức độ sinh sản của quần thể giảm, quần thể bị diệt vong.

Đáp án: Sự cạnh tranh giữa các cá thể trong quần thể làm cho số lượng cá thể của quần thể duy trì ở mức độ phù hợp với nguồn sống của môi trường. Đáp án cần chọn là: C Câu 23: Nếu mật độ của một quần thể sinh vật tăng quá mức tối đa thì:

1. sự cạnh tranh giữa các cá thể trong quần thể tăng lên.
2. sự cạnh tranh giữa các cá thể trong quần thể giảm xuống.
3. sự hỗ trợ giữa các cá thể trong quần thể tăng lên.
4. sự xuất cư của các cá thể trong quần thể giảm tới mức tối thiểu.

Đáp án: Nếu mật độ của một quần thể sinh vật tăng quá mức tối đa thì sự cạnh tranh giữa các cá thể trong quần thể tăng lên. Đáp án cần chọn là: A Câu 24: Nếu mật độ của một quần thể sinh vật giảm xuống thì:

1. sự cạnh tranh giữa các cá thể trong quần thể tăng lên.
2. sự cạnh tranh giữa các cá thể trong quần thể giảm xuống.
3. sự hỗ trợ giữa các cá thể trong quần thể giảm đi.
4. sự xuất cư của các cá thể trong quần thể giảm tới mức tối thiểu.

Đáp án: Nếu mật độ của một quần thể sinh vật giảm xuống thì sự cạnh tranh giữa các cá thể trong quần thể giảm xuống. Đáp án cần chọn là: B Câu 25: Điều nào sau đây đúng với vai trò của quan hệ hỗ trợ?

1. Đảm bảo cho quần thể tồn tại ổn định.
2. Khai thác tối ưu nguồn sống của môi trường.
3. Làm tăng khả năng sống sót và sinh sản của các cá thể.
4. Cả ba ý trên

Đáp án: Quan hệ hỗ trợ đảm bảo cho quần thể tồn tại ổn định, khai thác tối ưu nguồn sống của môi trường, làm tăng khả năng sống sót và sinh sản của các cá thể. Đáp án cần chọn là: D Câu 26: Quan hệ hỗ trợ giữa các cá thể trong quần thể có ý nghĩa: (1) Đảm bảo cho quần thể thích nghi tốt hơn với điều kiện môi trường, (2) Giúp quần thể sinh vật duy trì mật độ phù hợp với sức chứa của môi trường, (3) Tạo hiệu quả nhóm, giúp sinh vật khai thác tối ưu nguồn sống, (4) Loại bỏ các cá thể yếu, giữ lại các cá thể có đặc điểm thích nghi với môi trường, (5) Tăng khả năng sống sót và sinh sản của các cá thể trong quần thể.

1. (1); (2); (4); (5).
2. (2); (3); (4); (5).
3. (1); (2); (5).
4. (1); (3); (5).

Đáp án: Quan hệ hỗ trợ giữa các cá thể trong quần thể có ý nghĩa: (1); (3); (5). Quan hệ cạnh tranh giữa các cá thể trong quần thể có ý nghĩa: (2), (4). Đáp án cần chọn là: D Câu 27: Điều nào sau đây không đúng với vai trò của quan hệ cạnh tranh?

1. Đảm bảo sự tăng số lượng không ngừng của quần thể.
2. Đảm bảo số lượng của các cá thể trong quần thể duy trì ở mức độ phù hợp.
3. Đảm bảo sự tồn tại và phát triển của quần thể.
4. Đảm bảo sự phân bố của các cá thể trong quần thể duy trì ở mức độ phù hợp.

Đáp án: Quan hệ cạnh tranh không làm tăng số lượng không ngừng của quần thể. Đáp án cần chọn là: A Câu 28: Sự cạnh tranh giữa các cá thể cùng loài sẽ làm:

1. tăng số lượng cá thể của quần thể, tăng cường hiệu quả nhóm.
2. suy thoái quần thể do các cá thể cùng loài tiêu diệt lẫn nhau.
3. tăng mật độ cá thể của quần thể, khai thác tối đa nguồn sống của môi trường.
4. giảm số lượng cá thể của quần thể, đảm bảo cho số lượng cá thể của quần thể tương ứng với khả năng cung cấp nguồn sống của môi trường .

Đáp án: Sự cạnh tranh giữa các cá thể cùng loài sẽ làm giảm số lượng cá thể của quần thể, đảm bảo cho số lượng cá thể của quần thể tương ứng với khả năng cung cấp nguồn sống của môi trường  đồng thời tăng khả năng sống sót và sinh sản của các cá thể trong quần thể. Đáp án cần chọn là: D

Mục lục Giải bài tập Sinh học 12 hay nhất

Phần 5: Di truyền học

Phần 6: Tiến hóa

Phần 7: Sinh thái học

Các bài viết liên quan

Các bài viết được xem nhiều nhất